Nếu có cơ hội đến Thái Nguyên, bạn hãy ghé qua những đồi chè xanh bát ngát. Màu xanh của lá trà chắc chắn sẽ khiến bạn không thể rời mắt. Và sự bắt mắt ấy từng ngày được chắt chiu, cô đọng vào tách trà xanh của bạn.
Hãy ngồi lại và thưởng thức tách trà ấy bằng sự chậm rãi và nâng niu. Bạn sẽ cảm nhận nguồn sinh khí dồi dào trong cơ thể.
Trà xanh Thái Nguyên là gì?
Trà xanh Thái Nguyên (chè Thái Nguyên) cũng được gọi là trà xanh Tân Cương. Đây là trà xanh đặc sản của Thái Nguyên. Thức trà này được làm từ lá trà xanh tươi ngon của những đồi chè bạt ngàn ở Thái Nguyên.
Đặc trưng của trà Thái Nguyên nằm ở màu sắc và thức vị. Nước trà Thái Nguyên xanh, sóng sánh sắc xanh của cốm non. Hương thơm trà nhẹ nhàng, thanh thanh. Cùng với đó, thức vị chát nơi đầu lưỡi nhưng hậu vị ngọt lành sẽ khiến bạn phải lưu dấu.
Nguồn gốc của trà xanh Thái Nguyên
Trà xanh Thái Nguyên là một loại trà xanh. Do đó, nguồn gốc của loại trà này có vài điểm giống với xuất xứ của trà xanh nói chung.
Tuy vậy, loại trà này vẫn có những dấu ấn lịch sử riêng. Mang tên gọi là trà Thái Nguyên nhưng thực chất thức trà này không có xuất xứ tại mảnh đất cùng tên. Nguồn gốc của trà xanh Thái Nguyên là ở tỉnh Phú Thọ.
Vào năm 1922, Nhà nước đưa ra chỉ thị phủ xanh đồi trọc ở Thái Nguyên. Những cây chè (trà) Thái Nguyên được đưa từ Phú Thọ về với nghĩa vụ cao cả là trả lại màu xanh cho tự nhiên.
Từ đó, cây trà Thái Nguyên được nhân giống và trồng rộng rãi ở vùng này. Cũng từ đó, ta có trên tay tách trà xanh đặc sản Tân Cương, Thái Nguyên.
Sản lượng và thị trường trà xanh Thái Nguyên
Không sai khi nhận định trà xanh Thái Nguyên nói riêng hay trà nói chung là niềm tự hào của đất Việt.
Tính đến năm 2019, cả nước ta có 130.000 hecta trà. Sản lượng trà tươi vào năm 2019 đạt đến 1.020.000 tấn.
Có thể nói, trà đã giúp nước ta khẳng định vị thế kinh tế ngành trên thế giới. Việt Nam là nước đứng thứ 7 trên thế giới về lượng trà được sản xuất. Còn về xuất khẩu trà, chúng ta đứng thứ 6. Trà của Việt Nam đã xuất hiện ở 107 quốc gia khác nhau. Sản phẩm trà xuất khẩu chủ yếu là trà xanh, chiếm hơn ½ tổng sản lượng xuất khẩu.
Trong lượng trà xuất khẩu, tỷ trọng của trà xanh Thái Nguyên chiếm tương đối lớn. Cụ thể là 6.500 tấn. Riêng với khu vực Thái Nguyên, diện tích đất trồng trà đã lên đến 18.200 hecta. Sản lượng trà Thái Nguyên mỗi năm đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
Các loại trà xanh Thái Nguyên
Trà Thái Nguyên có nhiều loại. Thức trà này được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khác nhau.
Phân loại trà Thái Nguyên theo cách đóng gói
Đối với cách phân loại này, trà xanh Thái Nguyên được chia làm hai loại:
| Trà xanh Thái Nguyên túi lọc | Trà xanh Thái Nguyên khô |
Những búp trà non được chế biến, thái nhỏ và cho vào túi lọc. Sau đó, túi trà sẽ được đóng vào hộp cẩn thận. Cách đóng gói này rất thuận tiện cho mỗi lần sử dụng. Bạn sẽ tránh được việc trà bị mốc do tiếp xúc với không khí bên ngoài. Bao bì đẹp cũng là một điểm cộng khi bạn sử dụng trà xanh Thái Nguyên túi lọc làm quà tặng. | Với cách đóng gói này, sản phẩm cũng được làm từ những búp trà non nhưng được sấy khô. Sau đó, người ta đóng phần trà đã sấy khô vào túi bạc và hút chân không. Tuy nhiên, khi bạn mở túi và sử dụng trà Thái Nguyên khô thì cần chú ý. Đó là không để trà tiếp xúc quá nhiều với không khí. Hãy áp dụng cách bảo quản trà mà Hiên Cúc Vàng đã chia sẻ. Như vậy, trà mới có thể sử dụng được lâu. |
Không biết từ bao giờ nhưng trà đã trở thành một thức quà đầy hiếu nghĩa đối với người dân Việt. Đặc biệt, với những ai ở phía đầu Tổ quốc, biếu trà thơm dường như đã trở thành thông lệ. Hãy biếu ông bà hay những người thân lớn tuổi hơn của bạn một gói trà Thái Nguyên để thay lời chúc sức khỏe.
Phân loại trà Thái Nguyên theo hương vị
Trà xanh Thái Nguyên đặc biệt nhờ hương vị thượng hạng. Xét về hương vị của trà Thái Nguyên, người ta chia nó thành 3 loại:
| Trà móc câu | Trà nõn tôm | Trà đinh | |
| Nguyên liệu | Lá trà để làm trà móc câu được chắt lọc theo phương pháp 1 tôm 2 lá. Phương pháp này tức là lấy 1 lá non đầu và 2 lá tiếp theo của cây trà Thái Nguyên. Hiên Cúc Vàng đã thông tin đầy đủ về trà móc câu trước đây, bạn có thể tìm hiểu sâu hơn. | Đây là thức trà được làm từ những búp trà tươi non, mới nhú lúc bình minh. | Để làm ra trà đinh, nghệ nhân phải đi hái trà vào sáng sớm, khi những giọt sương còn đọng trên lá. |
| Hình dáng | Giống như tên gọi, những lá trà sau khi sơ chế được vò nát và phơi khô. Khi đó, lớp biểu bì lá bị rách khiến cho lá trà cong và xoăn như cái móc câu. | Sợi trà nõn tôm dài và xoăn, chắc. | Từng lá trà đinh xoăn nhỏ như cây kim. Kích thước lá nhỏ nhất trong cả 3 loại. |
| Hương vị | Độ chát của trà xanh móc câu Thái Nguyên nhẹ nhất trong 3 loại. | Trà nõn tôm có thức vị chát nhẹ. Hương thơm cũng nhẹ nhàng, phảng phất hương cốm. | Trà đinh có độ chát nhẹ nhất. Hậu vị ngọt lành của trà đinh cũng đậm đà hơn 2 thức trà kia. |
| Chất lượng và giá thành | Độ khó để làm ra trà móc câu thấp nhất trong cả 3 loại. Giá trà móc câu dao động từ 50.000 – 75.000 VNĐ/ 100 gram. | Trà nõn tôm được xếp thứ 2 trong ba loại về độ đậm đà và hương thơm. Giá trà nõn tôm dao động từ 90.000 – 225.000 VNĐ/ 250 gram trà. | Trà đinh được cho là loại trà Thái Nguyên cao cấp, ngon nhất. Giá thành của trà đinh cũng cao nhất trong 3 loại. Với 100 gram trà đinh, bạn phải trả khoảng 250.000 VNĐ. |
Tùy theo khẩu vị của bản thân mà bạn hãy lựa chọn cho mình loại trà Thái Nguyên phù hợp. Hãy để mỗi cuối ngày của bạn thêm thảnh thơi bên tách trà thơm hương cốm.
Bột trà xanh Thái Nguyên
Bên cạnh những hình thức trà đã kể trên, búp trà Thái Nguyên còn được chế biến thành dạng bột.
Bột trà xanh Thái Nguyên nguyên chất có thể được dùng để nấu ăn hoặc pha nước uống mỗi ngày. Nếu bạn biết cách sử dụng, công dụng của bột trà xanh Thái Nguyên không dừng ở đó. Nó còn được sử dụng để làm mặt nạ dưỡng da cho phái nữ.
Nhiều người nghĩ rằng bột trà xanh và bột matcha là giống nhau. Tuy nhiên vẫn có sự khác biệt giữa hai loại bột này.
| Bột matcha | Bột trà xanh |
| Được làm hoàn toàn từ những búp trà non, bột matcha có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn bột trà xanh nhiều lần. Điểm đặc biệt là bột matcha có màu xanh sáng, chất bột mịn. Bột matcha còn được dùng kèm với rong biển để tăng giá trị dinh dưỡng. Giá thành của bột matcha thì cao hơn nhiều so với bột trà xanh. 1 kg bột matcha được bán với giá 1.400.000 – 1.600.000 VND. | Loại bột này được làm từ lá non và búp trà mới nhú. Giá thành thấp hơn bột matcha vì giá trị dinh dưỡng không cao bằng. Bột trà xanh có màu đậm và hơi ngả vàng. Chất bột trà xanh không được mịn bằng bột matcha. Đây là một đặc điểm giúp bạn phân biệt hai loại bột này. Giá bột trà xanh Thái Nguyên dao động từ 700.000 – 900.000 VND/ 1 kg. |
Thành phần dinh dưỡng của trà xanh Thái Nguyên
Một số người mới tiếp xúc thường sẽ tự hỏi uống trà xanh Thái Nguyên có tốt không. Vì sao trà Thái Nguyên được ưa chuộng đến vậy?
Có thể nói, trà xanh Thái Nguyên chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Trong 100 gram trà Thái Nguyên khô có chứa:
| Tên chất | Hàm lượng dinh dưỡng (trong 100 gram trà khô) |
| Vitamin C | 0,1 – 0,5 gram |
| Vitamin B1 | 0,15 gram |
| Vitamin E | 0,06 gram |
| Kali | 0,04 gram |
| Sắt | 0,08 gram |
Bên cạnh những hợp chất trên, trà Thái Nguyên còn chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa mạnh. Trong đó, hợp chất EGCG là nổi bật nhất. Đây cũng là hợp chất được tìm thấy trong trà xanh.
Công dụng của trà Thái Nguyên
Trà Thái Nguyên cũng là một loại trà xanh. Do đó, những công dụng của thức trà này cũng tương tự như tác dụng của trà xanh.
Làm chậm quá trình lão hóa cơ thể
Với lượng chất chống oxy hóa cao, đặc biệt là EGCG lớn, trà xanh Thái Nguyên sẽ giúp bạn làm chậm quá trình oxy hóa tế bào.
Ngoài ra, những hợp chất chống oxy hóa này cũng có tác dụng ngăn ngừa sự hình thành của các gốc tự do trong cơ thể. Nhờ đó, cơ thể được bảo vệ khỏi căn bệnh nguy hiểm như ung thư.
Ngoài trà xanh, cũng có những loại trà khác có cùng công dụng. Bạn có thể tham khảo trà quế. Chút vị cay ngọt của thức trà này sẽ giúp buổi chiều thưởng trà của bạn thêm màu sắc mà tốt cho sức khỏe.
Giúp bạn tỉnh táo tiếp sức ngày dài
Uống trà xanh Thái Nguyên có tốt không? Câu trả lời là có, nếu bạn cần một ngày tỉnh táo, bừng hứng khởi!
Trong trà Thái Nguyên nói riêng và trà xanh nói chung đều có chứa một lượng cafein. Đây là hợp chất được tìm thấy trong cà phê. Nó có khả năng giúp bạn tỉnh táo, chống lại cơn buồn ngủ để tập trung làm việc.
Nhờ vậy mà trà xanh có thể thay thế cà phê như một cách giữ tỉnh táo lành mạnh hơn. Cũng bởi vì khả năng giúp cơ thể tỉnh táo như vậy nên bạn hãy tránh dùng trà xanh trước khi đi ngủ.
Nếu bạn cần một thức trà giúp ngủ ngon, hãy thử pha trà hoa nhài. Đây là tách trà làm chậm lại những ngày vội vã.
Duy trì cân nặng
Nghiên cứu “Tác dụng của cafein đối với khả năng tiêu hao năng lượng trong và sau khi tập luyện” của Đại học Luton, Anh năm 2005, đã chỉ ra công dụng của cafein trong việc giảm cân. Nguyên nhân là do cafein giúp chuyển hóa mỡ từ các mô thành năng lượng để phục vụ cho hoạt động của cơ thể.
Bên cạnh cafein, trà xanh Thái Nguyên còn chứa EGCG – một loại catechin có khả năng chống oxy hóa mạnh. Nhờ chất này mà quá trình trao đổi chất trong cơ thể được đẩy mạnh. Nhờ đó, dùng trà Thái Nguyên giúp hỗ trợ quá trình giảm cân.
Bạn cũng có thể sử dụng trà táo đỏ như một cách đổi vị với cùng công dụng. Cũng đừng quên, ta cần tập luyện thường xuyên để giảm cân hiệu quả hơn. Giữ một cơ thể khỏe mạnh cũng là cách ta bày tỏ với người thân thương.
Thư giãn suốt ngày dài
Chức năng này đến từ việc trà xanh Thái Nguyên có chứa l-theanine. Đây là một hợp chất giúp tăng cường hoạt động của các sóng alpha. Sóng này làm giảm căng thẳng và tăng tập trung.
Ngoài ra, hương thơm của trà xanh sẽ giúp bạn thư thái hơn. Bên cạnh thức trà này, mùi hương của trà bạc hà cũng có cùng công dụng.
Cách làm, cách pha trà xanh Thái Nguyên
Trà xanh có lẽ là thức uống thân quen với mỗi người dân Việt. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết pha trà và thưởng trà đúng cách. Hãy lưu giữ toàn bộ vị ngon của trà bằng cách làm trà xanh Thái Nguyên dưới đây.
Chọn trà và ấm pha
Tùy vào khẩu vị cá nhân mà bạn hãy lựa chọn cho mình loại trà Thái Nguyên phù hợp. Đối với ấm pha, bạn nên sử dụng loại được làm bằng gốm hoặc bằng sứ để giữ trà luôn nóng.
Nước pha trà không nhất thiết phải là nước sôi 100 độ C. Bạn có thể dùng nước sôi lăn tăn để pha trà. Như vậy, nước trà sẽ ngon và thanh hơn.
Các bước pha trà
- Bước 1: Tráng sơ ấm trà bằng nước nóng
- Bước 2: Cho trà vào ½ hoặc ⅕ ấm. Tùy theo kích thước ấm trà của bạn mà lượng trà có thể thay đổi.
- Bước 3: Rót nước nóng vào ấm trà. Sau 15 giây, bạn hãy chắt bỏ phần nước tráng. Điều này giúp lá trà nở ra và hương vị trà đậm đà hơn.
- Bước 4: Sau đó, bạn rót nước nóng vào trà và đợi khoảng 1 phút rồi thưởng thức.
Hãy để tách trà xanh Thái Nguyên của bạn thêm tròn vị với sự xuất hiện của người thân. Thức trà thơm ấy sẽ kết nối các thế hệ trong gia đình bạn với nhau. Thay vì uống trà một mình, sự góp mặt của người thân sẽ khiến cho tách trà của bạn như có sức sống, bên câu chuyện sớm mai.
Danh trà Thái Nguyên
Danh trà Thái Nguyên quả là một mỹ từ dành riêng cho thức trà thơm mùi cốm nơi núi đồi ấy. Đây là danh hiệu mà người ta đặt cho trà xanh Thái Nguyên vì những rung động khó phai mà nó mang đến cho người uống.
Người ta yêu quý đặt cho trà xanh Thái Nguyên cái tên danh trà hẳn phải có lý do. Hương vị tươi mát, chát nhẹ, thoảng hương cốm đến từ những búp trà non được người nghệ nhân tỉ mẩn chăm sóc. Bởi vậy, trà xanh Thái Nguyên mang hương vị thơm bùi của tình cảm mà người trồng đặt vào trong từng lá trà.
Câu hỏi thường gặp về trà xanh Thái Nguyên
Với bất kỳ một người thưởng trà nào, băn khoăn về sản phẩm họ sắp dùng là điều hiển nhiên. Để giúp bạn gỡ rối thắc mắc, hãy đọc hết phần này của chúng tôi và bạn sẽ tin tưởng hơn vào thức trà thơm ngon này.
Hy vọng rằng những chia sẻ vừa rồi có thể giúp bạn hiểu hơn về thức trà quen thuộc với văn hóa Việt. Hãy để trà xanh Thái Nguyên giúp ngày của bạn thêm phần sảng khoái. Bạn cũng có thể ghé thăm chuyên mục trà của chúng tôi để hiểu hơn về thức uống bổ dưỡng này. Với tách trà trong tay, biết đâu bạn có thể chiêm nghiệm được nhiều điều!
